ประวัติวัด

วัดแก้วพิจิตร พระอารามหลวง ตั้งอยู่ที่บ้าน เลขที่ 370 หมู่ที่ – ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองปราจีนบุรีจังหวัดปราจีนบุรี สังกัดนิกาย ธรรมยุต พิกัดของวัด 14.054373,101.385668 ที่ดินที่ตั้งวัดมีเนื้อที่รวม 16 ไร่2 งาน 64 ตารางวา ประกอบด้วยกรรมสิทธิ์ที่ดินจำนวน 8 แปลง ลำดับที่ 1 โฉนด เลขที่ 3414 ลำดับที่ 2โฉนด เลขที่ 3415 ลำดับที่ 3 โฉนด เลขที่ 3646 ลำดับที่ 4 โฉนด เลขที่ 3694 ลำดับที่ 5 โฉนด เลขที่ 4700ลำดับที่ 6 โฉนด เลขที่ 3796 ลำดับที่ 7 โฉนด เลขที่ 5341 ลำดับที่ 8 โฉนด เลขที่ 3375 อาณาเขตวัด ทิศเหนือ จด - ทิศใต้ จดแม่น้ำปราจีนบุรี (บางปะกง) ทิศตะวันออก จด ถนนยุทธสิฤท ทิศตะวันตก จด บ้านข้างเคือง มีกรรมสิทธ์ธรณีสงฆ์จำนวน 16 แปลง ลำดับที่ 1 โฉนด เลขที่ 1248 ลำดับที่ 2 โฉนด เลขที่ 580 ลำดับที่ 3 โฉนด เลขที่ 588 ลำดับที่ 4 โฉนด เลขที่ 1247 ลำดับที่ 5 โฉนด เลขที่ 3795 ลำดับที่ 6 โฉนด เลขที่ 21499 ลำดับที่ 7 โฉนด เลขที่ 2389 ลำดับที่ 8 โฉนด เลขที่ 1647 ลำดับที่ 9 โฉนด เลขที่ 3644 ลำดับที่ 10 โฉนด เลขที่ 3749 ลำดับที่ 11 โฉนด เลขที่ 4337 ลำดับที่ 12 โฉนด เลขที่ 4341 ลำดับที่ 13 โฉนด เลขที่ 3795 ลำดับที่ 14 โฉนด เลขที่ 4337 ลำดับที่ 15 โฉนด เลขที่ 4341 ลำดับที่ 16 โฉนด เลขที่ 589 อาคารเสนาสนะ ประกอบด้วย ลำดับที่ 1 อุโบสถ กว้าง 20 เมตร ยาว 38 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2460รูปแบบอาคารไม้คอนกรีตเสริมเหล็ก ลำดับที่ 2 ศาลาการเปรียญ กว้าง 18 เมตร ยาว 38 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2538 รูปแบบ อาคารไม้คอนกรีตเสริมเหล็ก ลำดับที่ 3 วิหาร กว้าง 8 เมตร ยาว 14 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2514รูปแบบ - ลำดับที่ 4 ศาลาอเนกประสงค์ กว้าง 14 เมตร ยาว 18 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2550 รูปแบบ อาคารไม้คอนกรีตเสริมเหล็ก ลำดับที่ 5 ศาลาบำเพ็ญกุศล กว้าง 18 เมตร ยาว 26 เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. 2558รูปแบบ อาคารไม้คอนกรีตเสริมเหล็ก ลำดับที่ 6 กุฏิสงฆ์ จำนวน 4 หลัง ณาปนสถาน 1 หลัง หอระฆัง 1 หลังโรงครัว 1 หลัง โรงพัสดุ 1 หลัง เรือนรับรอง 1 หลัง ปูชนียวัตถุ ประกอบด้วย พระประธานประจำอุโบสถกว้าง 125 เมตร สูง 15 เมตร ปางอภัยทาน พระประธานประจำศาลาการเปรียญ กว้าง 1.5 เมตร สูง 2 เมตรปางมารวิชัย ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา ปี พ.ศ. 2462 เขตวิสุงคาม กว้าง 22 เมตร ยาว 40 เมตรการศึกษา มีโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกธรรม เปิดสอนเมื่อ พ.ศ. 2427 การบริหารและการปกครอง มีเจ้าอาวาสมาแล้วทั้งสิ้น จำนวน 12 รูป ลำดับที่ 1 พระครูศิริปัญญามุนี ลำดับที่ 2 พระอาจารย์รุ่ง ลำดับที่ 3 พระใบฏีกาเนียน ลำดับที่ 4 พระครูพุทธกิจบริหาร ลำดับที่ 5 พระปลัดจันทร์ ลำดับที่ 6 พระอธิการพุฒ ลำดับที่ 7 พระวินัยธรซุ้ย ลำดับที่ 8 พระวินัยธรเคลือง ลำดับที่ 9 พระมหาพรหม ลำดับที่ 10 พระอธิการเจิม ลำดับที่ 11 พระราชปฏิภาณโสภณ ปัจจุบัน พระครูยุตติคุณากร ตั้งแต่ พ.ศ. 2551 ถึง พ.ศ. 2563

วัดแก้วพิจิตร พระอารามหลวง ตั้งวัดเมื่อปี พ.ศ.2422 สร้างบนเนื้อที่ของนางประมูล โภคา ส่วนหนึ่งเป็นของนางขจัดโจรกรรม ซึ่งเป็นหลานของนางประมูล โภคา ร่วมสร้างกับพระครูสิริปัญญามุนี โดยมีเนื้อที่ 16ไร่ 2งาน 64ตารางวา ก่อสร้างกุฏิ3หลัง ศาลาการเปรียญ หอสวดมนต์ ศาลาท่าน้ำ เมรุ และอุโบสถ์ ต่อมายุคเจ้าพระยาอภัยภูเบศร(ชุ่ม) ได้มาพัฒนาก่อสร้างเพิ่มเติมเมื่อ พ.ศ.2457 โดยสร้างโรงเรียนหนังสือไทย-นักธรรม ชื่อว่าโรงเรียนอภัยวิทยคาร ไทย-บาลี สร้างพระอุโบสถ์ และหอพระไตรปิฎก หอระฆังอยู่ด้วยกันอยู่มาถึงทุกวันนี้ พระอุโบสถ์ โรงเรียนปริยัติธรรม และหอพระไตย ขึ้นโบราณ กรมศิลปากร